ဗုဒၶေဟာၾကား အက်ိဳးတရားမ်ား

ေကာင္းမႈလုပ္သူ ေကာင္းက်ိဳးရ၏
မေကာင္းမႈလုပ္သူ မေကာင္းက်ိဳးရ၏
အၾကင္မ်ိဳးေစ့ကို စိုက္ပ်ိဳး၏
ထိုအသီးကို သံုးေဆာင္ရ၏။။
မေကာင္းေသာအမႈကို ျပဳလုပ္လွ်င္ျဖစ္ေစ၊
ေကာင္းေသာအမႈကို ျပဳလုပ္လွ်င္ျဖစ္ေစ၊
ထိုမေကာင္းမႈကံ၊ ေကာင္းမႈကံတို႔၏ ကမၼသတၱိတို႔သည္
အက်ိဳးေပးခြင့္ရမည့္ အခ်ိန္အခါကို ေစာင့္ဆိုင္းလ်က္
ထိုျပဳလုပ္သူ၏ စိတ္အစဥ္၌ ဘဝဆက္တိုင္း လိုက္ပါသြားၾက၏။။
အားကိုးရာအစစ္ကား......... ဗုဒၶံ၊ ဓမၼံ၊ သံဃံ
မိတ္ေဆြအစစ္ကား............ ကံ၊ ဥာဏ္၊ ဝီရိယ
ေန႔စဥ္အလုပ္ကား.............. ဒါန၊ သီလ၊ ဘာဝနာ
ရန္သူအစစ္ကား................ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ
အျမဲႏွလံုးသြင္းရန္ကား........ အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ
အျမဲလက္ကိုင္ထားရန္ကား... ခႏၱီ၊ ေမတၱာ၊ သစၥာ။။

ဘုရားရွိခိုးျခင္း၏ အက်ိဳး (၁၇)ပါး
----------------------------------
၁. သူတစ္ပါးရိုေသခံထိုက္ျခင္း။
၂. စိတ္ရဲရင့္တည္ၾကည္ျခင္း။
၃. ေသေသာအခါ သုဂတိဘဝရျခင္း။
၄. ေနာက္ဘုရားႏွင့္ ေတြ႔၍ သစၥာေလးပါး သိလြယ္ျခင္း။
၅. အမ်ိဳးျမတ္ျခင္း။
၆. သူတစ္ပါး အရိုအေသကိုခံရျခင္း။
၇. ခ်ီးမြမ္းထိုက္ေသာ ကိုယ္အဂၤါႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။
၈. အဆင္းေကာင္းျခင္း။
၉. ကိုယ္အနံ႔ေမႊးျခင္း။
၁၀. ခံတြင္းနံ႔ေမႊးျခင္း။
၁၁. ဥာဏ္ပညာႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။
၁၂. နက္နဲေသာ ဥာဏ္ပညာႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။
၁၃. ထက္ျမက္ေသာ ဥာဏ္ပညာႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။
၁၄. လ်င္ျမန္ေသာ ဥာဏ္ပညာႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။
၁၅. ရႊင္ေသာ ဥာဏ္ပညာႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။ ၁၆. ဆန္းၾကယ္ေသာ ဥာဏ္ပညာႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။
၁၇. စကားေကာင္းကို ဆိုႏိုင္ျခင္း။။။



တရားနာျခင္း၏ အက်ိဳး (၅)ပါး
-------------------------------
၁. မၾကားဖူးသည္မ်ားကို ၾကားနာရျခင္း။
၂. ၾကားဖူးသည္မ်ားကို ရွင္းလင္းစြာနားလည္ျခင္း။
၃. ယံုမွားသံသယ ကင္းရွင္းျခင္း။
၄. အယူမွန္ကိုရျခင္း။
၅. သဒၶါ၊ ပညာတိုးပြား၍ စိတ္ၾကည္လင္ျခင္း။။

ခႏၱီဟူေသာ သည္းခံျခင္း အက်ိဳး (၅)ပါး
----------------------------------------
၁. ဗဟုဇနမနာပ - လူအမ်ားခ်စ္ခင္ျခင္း။
၂. နေဝရဗဟုလ - ရန္မမ်ားျခင္း။
၃. နဝဇၨဗဟုလ - အျပစ္မရွိျခင္း။
၄. အသံမုဠကာလကၤတ - မေတြမေဝေသရျခင္း။
၅. သုဂတိသဂၢေလာက - နတ္ရြာသုဂတိသို႔ လားရျခင္း။။။

ပါဏာတိပါတာကံ (သက္ရွိသတၱဝါတို႔ကို ညႇင္းဆဲသတ္ျဖတ္ျခင္း) ေစာင့္ထိန္းျခင္း၏ အက်ိဳး
-------------------------------------------------------------------------------------------
၁. မ်က္စိ၊ နား၊ ေျခလက္အဂၤါ ျပည့္စံုျခင္း။
၂. ရုပ္ဆင္းအဂၤါလွပျခင္း။
၃. ခြန္အားဗလေကာင္းျခင္း။
၄. လ်င္ျမန္ဖ်တ္လတ္ျခင္း။
၅. ေဘးရန္ေတြ႔လွ်င္ မေၾကာက္တတ္ျခင္း။
၆. သူတပါးလက္ခ်က္ႏွင့္ မေသရျခင္း၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုလည္း သတ္မေသရျခင္း။
၇. ေရာဂါဘယ ကင္းရွင္းျခင္း။
၈. အေျခြအရံ ေပါမ်ားျခင္း။
၉. အသက္ရွည္ျခင္း။။။
[က်ဴးလြန္ျခင္း၏ အျပစ္မ်ားက ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ပါသည္]

အဒိႏၵဒါနာကံ (ခိုးယူလိမ္လည္ျခင္း) ေစာင့္ထိန္းျခင္း၏ အက်ိဳး
--------------------------------------------------------------
၁. ပစၥည္းဥစၥာ ခ်မ္းသာၾကြယ္ဝျခင္း။
၂. ကိုယ္ခ်မ္းသာ၊ စိတ္ခ်မ္းသာရွိျခင္း။
၃. ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးျခင္းေဘးမွ ကင္းလြတ္ျခင္း။
၄. အလိုရွိသမွ် ရျခင္း။
၅. စည္းစိမ္ဥစၥာ တည္ျမဲျခင္း။
၆. ရန္သူမ်ိဳး (၅)ပါးႏွင့္ မေတြ႔ျခင္း။။။
[က်ဴးလြန္ျခင္း၏ အျပစ္မ်ားက ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ပါသည္]

ကာေမသုမိစာၦစာရကံ (သူတစ္ပါးသားမယား ျပစ္မွားျခင္း) ေစာင့္ထိန္းျခင္း၏ အက်ိဳး
-------------------------------------------------------------------------------------
၁. ခ်စ္ခင္သူ ေပါမ်ားျခင္း။
၂. ေဘးရန္ကင္းျခင္း။
၃. လာဘ္လာဘ ေပါမ်ားျခင္း။
၄. ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ျဖာ ခ်မ္းသာျခင္း။
၅. ေယာက်္ားျဖစ္ရျခင္း။
၆. ျမတ္ေသာမ်ိဳးရိုး၌ျဖစ္ျခင္း။
၇. အရွက္တကြဲမျဖစ္ျခင္း။
၈. ရုပ္ဆင္းအဂၤါ ျပည့္စံုျခင္း။
၉. ခ်စ္ရသူႏွင့္ ရာသက္ပန္ ေပါင္းရျခင္း။။။
[က်ဴးလြန္ျခင္း၏ အျပစ္မ်ားက ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ပါသည္]

မုသာဝါဒကံ (လိမ္လည္ေျပာဆိုျခင္း) ေစာင့္ထိန္းျခင္း၏ အက်ိဳး
---------------------------------------------------------------
၁. စကားပီသျခင္း။
၂. သြားမ်ား ညီညႊတ္လွပျခင္း။
၃. ပါးစပ္နံေမႊးျခင္း။
၄. အသားအေရ စိုျပည္ေအးျမျခင္း။
၅. မ်က္စိ၊ နား ၾကည္လင္ျခင္း။
၆. ရုပ္ဆင္းလွပေျပျပစ္ျခင္း။။။
[က်ဴးလြန္ျခင္း၏ အျပစ္မ်ားက ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ပါသည္]

သုရာေမရယကံ (ေသရည္ေသရက္ ေသာက္စားမူးယစ္ျခင္း) ေစာင့္ထိန္းျခင္း၏ အက်ိဳး
---------------------------------------------------------------------------------------
၁. အခြင့္အေရးကို သိနားလည္းျခင္း။
၂. မပ်င္းရိျခင္း။
၃. သတိမေလ်ာ့၊ မွတ္ဥာဏ္ေကာင္းျခင္း။
၄. ရွက္ေၾကာက္ျခင္း။
၅. ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ ျပဳလြယ္ျခင္း။။။
[က်ဴးလြန္ျခင္း၏ အျပစ္မ်ားက ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ပါသည္]

မိဘေက်းဇူးဆပ္ျခင္း၏ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား
-------------------------------------------
၁. ကပ္ ၃ပါး ေက်ာ္လႊားႏိုင္ျခင္း။
၂. ဘီလူး၊ သရဲတို႔ မေႏွာင့္ယွက္ မဖ်က္ဆီးႏိုင္ျခင္း။
၃. မေတာ္တဆျဖစ္ပြားေသာ္လည္း အသက္မေသျခင္း။
၄. ဆုေတာင္းတိုင္း ျပည့္စံုျခင္း။
၅. လူေကာင္း၊ နတ္ေကာင္းဘဝမ်ား ရႏိုင္ျခင္း။
၆. မဂ္၊ ဖိုလ္၊ နိဗၺာန္တို႔ႏွင့္ နီးျခင္း။။။
(မိဘေက်းဇူးမ်ားကို မဆပ္ႏိုင္လွ်င္ေတာင္ သိတတ္ပါ၊
မိဘေက်းဇူး မသိတတ္လွ်င္ေတာင္ မေစာ္ကားမိပါေစနဲ႔)
မိဘေက်းဇူးဆပ္နည္း
-----------------------
၁။ သဒၶါတရား မရွိေသာ မိဘမ်ားကို သဒၶါတရားရွိေအာင္ ေဟာျပေပးျခင္း။
၂။ သီလအက်င့္ မရွိေသာ မိဘမ်ားကို ရွိလာေအာင္ သီလတည္ေစျခင္း။
၃။ တြန္႔တိုေသာ မိဘမ်ားကို လွဴဒါန္းေစျခင္း။
၄။ အသိဥာဏ္ မရွိေသာ မိဘမ်ားကို ရွိလာေအာင္ ျပဳေပးျခင္း။။

ေမတၱာအက်ိဳး (၁၁)မ်ိဳး
-----------------------
၁. ခ်မ္းသာအိပ္စက္၊
၂. ခ်မ္းသာလ်က္ႏိုး၊
၃. အိပ္မက္ဆိုးကင္း၊
၄. ေစာင့္ျခင္းနတ္မ်ား၊
၅. လူသားလည္းခ်စ္၊
၆. နတ္လည္းခ်စ္လွ်က္၊
၇. လက္နက္ဆိပ္မီး၊ ၿပီးသည့္တစ္ျဖာ၊
၈. မ်က္ႏွာရႊင္ၾကည္၊
၉. တည္ၾကည္ႏွလံုး၊
၁၀. ေသဆံုးမေတြ၊
၁၁. ေသလွ်င္ ျဗဟၼာ၊ ျဖစ္တတ္စြာသည္၊
ေမတၱာအက်ိဳး (၁၁)မ်ိဳးတည္း။။။

ဒါနအက်ိဳး (၅)မ်ိဳး
-------------------
၁။ လူအမ်ား ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးျခင္း။
၂။ သူေတာ္ေကာင္းတို႔ ခ်ဥ္းကပ္လာျခင္း။
၃။ ေကာင္းသတင္း ေက်ာ္ေဇာျခင္း။
၄။ ပရိသတ္အလယ္ ရဲဝံ့တင့္တယ္ျခင္း။
၅။ ေသလွ်င္ နတ္ျပည္ေရာက္ျခင္း။။

အမ်က္ /ေဒါသ မထားျခင္း၏ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား
-------------------------------------------------
၁. အမ်ားခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ျခင္း။
၂. ကိုယ္စိတ္ႏွလံုး ၾကည္လင္သန္႔ရွင္းျခင္း။
၃. ေဘးရန္ကင္းရွင္းျခင္း။
၄. မေတြေဝပဲေသရျခင္း။
၅. ေသၿပီးေနာက္ အပါယ္မလားျခင္း။။။
(အျပစ္မ်ားက ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ပါသည္)

သူတစ္ပါးေက်းဇူးသိတတ္ျခင္း၏ အက်ိဳး (၁၀)ပါး
--------------------------------------------------
၁. အစားအစာ ေပါမ်ားျခင္း။
၂. ေရာက္ေလရာ အရပ္ဝယ္ အပူေဇာ္ခံရျခင္း။
၃. သူခိုး၊ ဓါးျပ၊ မင္းဆိုးမင္းညစ္တို႔ အႏွိပ္စက္မခံရျခင္း။
၄. လူအမ်ားတို႔ ႏွစ္သက္လိုလားျခင္း။
၅. ဂုဏ္သတင္းေက်ာ္ေဇာျခင္း။
၆. အျခံအရံ ေပါမ်ားျခင္း။
၇. ဘုန္းက်က္သေရတိုးျခင္း။
၈. အျမင့္မွက်ေသာ္လည္း မွီရာရွိျခင္း။
၉. ဆင္၊ ျမင္း၊ ကၽြဲ၊ ႏြား၊ ဥစၥာတို႔ကို တိုးပြားျခင္း။
၁၀. ရန္သူမထိပါးႏိုင္ျခင္း။။။

ကထိန္သကၤန္း လွဴဒါန္းျခင္း၏ အက်ိဳး (၅)ပါး
----------------------------------------------
၁. နိဗၺာန္တိုင္ေအာင္ အဆီးအတားမရွိ လြတ္လပ္ျခင္း။
၂. ကိေလသာတရားမ်ား တစ္ေန႔တစ္ျခား ေခါင္းပါးလာျခင္း။
၃. အဝတ္အစားမ်ား ေပါမ်ားျခင္း။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား မဟာလတာတန္ဆာထိ ဝတ္ဆင္ႏိုင္ျခင္း။
၄. အစားအေသာက္ေပါမ်ားျခင္း။ ေဆးအဆိပ္၊ အစာအဆိပ္ မမိႏိုင္ျခင္း။
၅. မိမိပိုင္ပစၥည္းကို မိမိမေပးဘဲ သူတစ္ပါး မရရွိႏိုင္ျခင္း။။
တားဆီးကင္းကြာ လြတ္လပ္စြာ၊ လိုရာသြားႏိုင္သည္။
တာဝန္ကိစၥ မေလးရ၊ ေပါလွေလေတာ့သည္။
စားလိုရာမ်ား စားေသာ္ျငား၊ ေဘးကားမရၿပီ။
ပစၥည္းေလးပါး သိမ္းပိုက္ထား၊ ေဘးကားမရၿပီ။
ကိုယ့္ပစၥည္းမ်ား သူတစ္ပါး၊ ယူသြားကင္းပသည္။။
[မေတာင္းဘဲ ရရွိႏိုင္ေသာ အက်ိဳး (၅)ပါးျဖစ္ပါသည္။]

ေရႊသကၤန္းလွဴဒါန္းျခင္း၏ အက်ိဳး (၁၀)ပါး [အပါဒါန္ပါဠိေတာ္]
------------------------------------------
၁. အပါယ္ေလးပါးမလားျခင္း။
၂. သိၾကားမင္းျဖစ္ျခင္း။
၃. စၾကဝေတးမင္းျဖစ္ျခင္း။
၄. ပစၥည္းဥစၥာ ၾကြယ္ဝေသာ ျမတ္ေသာအမ်ိဳး၌ျဖစ္ရျခင္း။
၅. ေန႔ေရာညပါ ကိုယ္ေရာင္ ထြန္းလင္းေတာက္ပျခင္း။
၆. အက်ဥ္းအားျဖင့္ေမးေသာ ပုစာၦကို အက်ယ္ေျဖဆိုႏိုင္ျခင္း။
၇. ေမးျမန္းသူ၏ ဆႏၵကို ေျဖဆိုႏိုင္ျခင္း။
၈. ပဋိသမၻိဒါဥာဏ္ကို ရလြယ္ျခင္း။
၉. ဝိေမာကၡတရားႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။
၁၀. အသိဥာဏ္ႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။။

သကၤန္း လွဴဒါန္းျခင္း၏ အက်ိဳး (၈)ပါး
----------------------------------------------
၁။ အဆင္းလွျခင္း။
၂။ ျမဴအညစ္အေၾကးကင္းျခင္း။
၃။ အေရာင္အဝါရွိျခင္း။
၄။ တန္ခိုးအာႏုေဘာ္ရွိျခင္း။
၅။ သိမ္ေမြ႔ေသာကိုယ္ရွိျခင္း။
၆။ ျဖဴေသာအဝတ္ပုဆိုးရွိျခင္း။
၇။ ေရႊေသာအဝတ္ပုဆိုးရွိျခင္း။
၈။ နီေသာအဝတ္ပုဆိုးရွိျခင္း။
သကၤန္း (၅)မ်ိဳး
---------------
ျမတ္စြာဘုရားက သံဃာေတာ္ေတြကို ေအာက္ပါသကၤန္း (၅)မ်ိဳး ဝတ္ရံုႏိုင္တယ္လို႔ ေဟာေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
၁။ ဝါဆိုသကၤန္း
၂။ ၾကာသကၤန္း
၃။ ပံသကူသကၤန္း
၄။ ကထိန္သကၤန္း
၅။ မသိုးသကၤန္း။။

ေက်ာင္းလွဴျခင္း၏ အက်ိဳး (၇)ပါး [မင္းကြန္းဆရာေတာ္ႀကီး]
---------------------------------
၁. နတ္ႏွင့္လူႏွယ္ သေႏၶတြယ္၍၊
၂. လိုဖြယ္မတ ေဆာက္အံုရ၏၊
၃. မထၾကက္သီး ကိုယ္လည္းမလႈပ္ ေၾကာက္ရုပ္မထင္ ထိတ္လန္႔စင္၏၊
၄. ျခေသၤ့သစ္က်ား သားရဲမ်ားႏွင့္ ဖမ္းစားကလူ ႏွိပ္စက္မူသား ေတာသူဘုတ္ၿပိတ္ အဆိပ္ထန္ျပင္း
ေျမြႏွင့္ကင္းက အဆင္းေဖာက္ျပန္ ကုမာၻန္ ရကၡိဳက္ နတ္မိုက္ရန္ေပါင္း ေဘးကြင္းေရွာင္၏၊
၅. မေကာင္းအိပ္မက္ မျမင္မက္ဘူး၊
၆. ထင္လ်က္သတိ ခိုင္ျမဲဘိ၍ ဝိပရိဏံ ေဖာက္ျပန္စိတ္ရင္း ရူးသြပ္ျခင္းမွ ရွင္းရွင္းလြတ္ေရွာင္
က်ိဳးဆက္ေကာင္း၏၊
၇. ေနာက္ေႏွာင္းဘဝ ပစၦိမဝယ္ ပုဏကဲပို အရဟတၱဖိုလ္ဟု၊
ထိုထိုေက်းဇူး လြန္ျပန္႔ျပဴးသည္ ေဆာက္ဦးလွဴက်ိဳး ခုႏွစ္မ်ိဳးတည္း။။။
ရဟန္းတို႔အား လွဴဒါန္းေသာေက်ာင္း (၃)မ်ိဳး
--------------------------------------------
၁။ ပုဂၢလိကေက်ာင္း - ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးဦးအား ရည္မွတ္၍ ေပးလွဴဒါန္းျခင္း။
၂။ သံဃိကေက်ာင္း - ရဟန္းသံဃာ ဟူသမွ်ကို ရည္ရြယ္၍ ေပးလွဴဒါန္းျခင္း။
၃။ ဂဏိကေက်ာင္း - ဂိုဏ္းသံဃာအေပါင္းတို႔ကို ရည္မွန္းၿပီး ေပးလွဴဒါန္းျခင္း။။။

ေရလွဴျခင္း၏ အက်ိဳး (၁၀)ပါး
------------------------------
၁. အသက္ရွည္ျခင္း။
၂. အဆင္းလွျခင္း။
၃. ခ်မ္းသာျခင္း။
၄. ခြန္အားဗလႀကီးျခင္း။
၅. ဥာဏ္ပညာႀကီးျခင္း။
၆. ၾကည္လင္သန္႔ရွင္းျခင္း။
၇. ေက်ာ္ေဇာထင္ရွားျခင္း။
၈. ေျခြရံသင္းပင္း ေပါမ်ားျခင္း။
၉. ေရမငတ္ျခင္း။
၁၀. မေမာမပန္းဘဲ ခရီးေဝးသြားႏိုင္ျခင္း။။။
( သက္ရွည္၊ ဆင္းလွ၊ ခ်မ္းသာရ၊ ဗလ၊ ဥာဏ္ပညာ၊
စင္ၾကယ္သန္႔ရွင္း၊ ေက်ာ္ေဇာျခင္း၊ ခပင္းေျခြရံကာ၊
ေရမငတ္ျငား၊ လ်င္ျမန္သြား၊ ဆယ္ပါးေရက်ိဳးလာ )

ဆြမ္းအက်ိဳး (၅)ပါး
--------------------
၁. အာယု - အသက္ရွည္ျခင္း။
၂. ဝဏၰ - အဆင္းလွျခင္း။
၃. သုခ - ခ်မ္းသာမ်ားျခင္း။
၄. ဗလ - ခြန္အားႀကီးျခင္း။
၅. ပဋိဘာန - ဥာဏ္ပညာႀကီးျခင္း။။။
( သက္ရွည္၊ ဆင္းလွ၊ ခ်မ္းသာရ၊ ဗလ၊ ဥာဏ္ပညာ၊
ဆြမ္းလွဴအက်ိဳး၊ ဤငါးမ်ိဳး၊ တန္ခိုးႀကီးလွစြာ )

ဆီမီးအလင္းေရာင္ လွဴဒါန္းျခင္း၏ အက်ိဳး (၇)ပါး
--------------------------------------------------
၁. မ်က္စိေကာင္းျခင္း။
၂. ဥာဏ္အလင္းရျခင္း။
၃. စိတ္အလြန္သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ျခင္း။
၄. ကိုယ္ရနံ႔ေကာင္းမြန္ျခင္း။
၅. အေမွာင္ကိုခြင္း၍ အလင္းကိုေဆာင္ႏိုင္ျခင္း။
၆. မေတြေဝဘဲေသရျခင္း။
၇. နတ္ရြာဂတိ၊ နိဗၺာန္တိုင္ေအာင္ အက်ိဳးတရားမ်ားရျခင္း။။။
(တစ္နည္း) ဆီမီးလွဴရေသာ အက်ိဳး (၈)ပါး
--------------------------------------------
၁။ ဒိဗၺစကၡဳဥာဏ္ကို ရႏိုင္ျခင္း။
၂။ အမိဝမ္းတြင္းမွ ကန္းေသာအမ်ိဳး၌ မျဖစ္ျခင္း။
၃။ ေတြေဝငိုက္ျမည္းျခင္းမွ ကင္းျခင္း။
၄။ ၾကည္လင္ေသာမ်က္စိရွိျခင္း။
၅။ အမ်ိဳး၊ စည္းစိမ္၊ အျခံအရံမ်ားျဖင့္ ျမတ္ျခင္း။
၆။ အမွတ္မရွိေသာ မရပ္၌ရွိေသာ ဝတၳဳတို႔ကို ထိုအရပ္မွ ျမင္ႏိုင္ျခင္း။
၇။ ေတာက္ပေသာအေရာင္ ရွိျခင္း။
၈။ နတ္ကဲ့သို႔ တင့္တယ္ျခင္း။။

ပန္းလွဴျခင္း၏ အက်ိဳး (၃)ပါး
-----------------------------
၁. ရုပ္ရည္လွပျခင္း။
၂. ခႏၶာကိုယ္ သန္႔ရွင္းျခင္း။
၃. ခံတြင္းနံ႔ေမႊးျခင္း။။။
ပန္းလိုလွပ ဘဝရုပ္ရည္၊
ခႏၶာကိုယ္တြင္း သန္႔ရွင္းေပသည္၊
နံေစာ္ကင္းလို႔ ခံတြင္းေမႊးၾကည္၊
ပန္းလွဴအက်ိဳး သံုးမ်ိဳးတည္း။


တံျမက္စည္းလွည္းျခင္း၏ အက်ိဳး (၅)ပါး
-----------------------------------------
ကိုယ့္စိတ္ သူ႔စိတ္၊ ယိုဖိတ္ၾကည္လင္၊ နတ္တို႔ေလးစား၊ လြန္ပြားခ်စ္ခင္၊
ၾကည္ညိဳဖြယ္ေကာင္း ဂုဏ္ေပါင္းမ်က္ရွင္၊ နတ္ျပည္ေရာက္၊ ထြန္းေတာက္က်ိဳးငါးအင္။။။

ေဆးလွဴျခင္း (ေဆးနည္းလွဴျခင္း) အက်ိဳး (၁၀)ပါး
---------------------------------------------------
၁. အသက္ရွည္ျခင္း။
၂. ခြန္အားႀကီးျခင္း။
၃. ပညာႀကီးျခင္း။
၄. အဆင္းလွျခင္း။
၅. အျခံအရံမ်ား၍ ေက်ာ္ေဇာျခင္း။
၆. ဆင္းရဲကင္း၍ ခ်မ္းသာျခင္း။
၇. ေဘးဥပဒ္ကင္းျခင္း။
၈. ေရာဂါဘယကင္းေဝးျခင္း။
၉. လူ၊ နတ္တို႔၏ ပူေဇာ္ျခင္းကိုခံရျခင္း။
၁၀. ခ်စ္သူႏွင့္ မကြဲမကြာေနရျခင္း။။။

ခင္ပြန္းႀကီး (၁၀)ပါး ရွိခိုးပူေဇာ္ျခင္း၏ အက်ိဳး (၁၀)ပါး
-----------------------------------------------------------
၁။ မိမိ၏ ရုပ္ဆင္းအဂၤါ တင့္တယ္လွပျခင္း။
၂။ စိတ္ဓါတ္ ၾကည္လင္ ေပ်ာ္ရႊင္ေစျခင္း။
၃။ အနာေရာဂါ မကပ္ၿငိျခင္း။
၄။ ေဘးအႏၱရာယ္ အသြယ္သြယ္တို႔မွ ကင္းလြတ္ေစျခင္း။
၅။ လူအမ်ားတို႔ ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ျခင္း။
၆။ လာဘ္လာဘ ရႊင္လန္းျခင္း။
၇။ အိပ္မက္ေကာင္း၊ နိမိတ္ေကာင္းမ်ား ရရွိျခင္း။
၈။ နတ္သိၾကားတို႔၏ ကူညီမစမႈခံရျခင္း။
၉။ အၾကံအစည္ဟူသမွ် ေအာင္ျမင္ျခင္း။
၁၀။ သင္ၾကားသမွ် အတတ္ပညာတို႔ တတ္လြယ္ျခင္း။။။
ခင္ပြန္းႀကီး (၁၀)ပါး ျပစ္မွားျခင္း၏ ဆိုးက်ိဳး (၁၀)ပါး
----------------------------------------------------
ပိုင္းေလာ့ဆရာေတာ္ အရွင္ေဇယ်ပ႑ိတ၏ လကၤာမွ-
၁။ ေသြးအန္ျဖစ္လြယ္၊
၂။ ေရာင္းဝယ္ရႈံးျခင္း၊
၃။ ခ်ိဳ႕ယြင္းအဂၤါ၊
၄။ ႏူနာကု႒၊
၅။ ရူးၾကေဖာက္ျပန္၊
၆။ မင္းဒဏ္သင့္ခဏ္း၊
၇။ ၾကမ္းတမ္းစြပ္စြဲ၊
၈။ ေသကြဲသားခ်င္း၊
၉။ ပ်က္ျခင္းစည္းစိမ္၊
၁၀။ ေနအိမ္မီးေလာင္၊
ဒုကၡေကာင္သည္၊ လူ႔ေဘာင္ဒိ႒ိ၊ ေတြ႔ၾကံဳရ၍၊ ေသကငရဲ၊ ကမာၻစြဲ၏။။။
ခင္ပြန္းႀကီး (၁၀)ပါး
--------------------
၁။ ဗုဒၶဘုရားရွင္။
၂။ ပေစၥကဗုဒၶါ။
၃။ ရဟႏာၱ။
၄။ လက္ယာရံ၊ လက္ဝဲရံ အဂၢသာဝကမ်ား။
၅။ ေမြးေသာအမိ။
၆။ ေကၽြးေသာအဖ။
၇။ အေလးအျမတ္ျပဳအပ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္။
၈။ အတတ္ပညာ သင္ၾကားေပးေသာ ဆရာ။
၉။ တရားဓမၼ ေဟာၾကားဆံုးမျပသသူ။
၁၀။ မိမိအား ေပးကမ္း ေကၽြးေမြး ေစာင့္ေရွာက္ဖူးသူ။။။
ခင္ပြန္းႀကီး (၁၀)ပါး ရွိခိုးပူေဇာ္နည္း
------------------------------------
ဗုဒၶါ ပေစၥကဗုဒၶါ
အရဟာ အဂၢသာဝက
မာတာပိတု ဂုရု သတၱာ
ဓမၼေဒသကာ စ ဒါယကာ
ဣေမ ဒသ မဟာဂုေဏာ
အဟံ ဝႏၵာမိ သဗၺဒါ။။။

သပိတ္လွဴရေသာ အက်ိဳး (၁၀)ပါး
----------------------------------
၁။ ရတနာမ်ိဳးတို႔ျဖင့္ ၿပီးေသာခြက္ကို ရျခင္း။
၂။ ေဘးဥပဒ္မရွိျခင္း။
၃။ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမရွိျခင္း။
၄။ သူတစ္ပါးတို႔ ရိုေသျခင္း။
၅။ ထမင္း၊ အေဖ်ာ္၊ အိပ္ရာေနရာတို႔ ရရွိျခင္း။
၆။ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာတို႔ မေပ်ာက္မပ်က္ရွိျခင္း။
၇။ တည္ၾကည္ေသာစိတ္ ရွိျခင္း။
၈။ တရားကို အလိုရွိျခင္း။
၉။ ကိေလသာ အားနည္းေခါင္းပါျခင္း။
၁၀။ အာသေဝါတရားကင္းျခင္း။။
သင္တုန္းဓါးလွဴရေသာ အက်ိဳး (၅)ပါး
---------------------------------------
၁။ အေဆြခင္ပြန္းေကာင္းရျခင္း။
၂။ လံု႔လဝီရိယရွိျခင္း။
၃။ သည္းခံႏိုင္ျခင္း။
၄။ ေမတၱာအားႀကီးမားျခင္း။
၅။ ပညာရွိျခင္း။။
အပ္လွဴရေသာ အက်ိဳး (၅)ပါး
------------------------------
၁။ သူတစ္ပါးတို႔ ရွိခိုးသည္ကို ခံရျခင္း။
၂။ သူတစ္ပါးတို႔ ယံုမွားသကၤာကို ေဖ်ာက္ႏိုင္ျခင္း။
၃။ အဆင္းလွျခင္း။
၄။ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာရွိျခင္း။
၅။ ျမတ္ေသာပညာရွိျခင္း။။
ေရစစ္ (ဓမၼကရိုဏ္) လွဴရေသာ အက်ိဳး (၅)ပါး
-----------------------------------------------
၁။ သူတစ္ပါးထက္လြန္၍ အသက္ရွည္ျခင္း။
၂။ ခိုးသူ၊ ရန္သူတို႔ မႏွိပ္စက္ႏိုင္ျခင္း။
၃။ လက္နက္မ်ိဳးျဖင့္ မႏွိပ္စက္ႏိုင္ျခင္း။
၄။ အဆိပ္မ်ိဳးျဖင့္ မႏွိပ္စက္ႏိုင္ျခင္း။
၅။ အသက္အပိုင္းအျခား မေရာက္သမွ် မေသရျခင္း။။

အသက္ရွည္ရာေသာ ကုသိုလ္ (၆)ပါး
-------------------------------------
၁။ ေရစစ္အလွဴ။
၂။ ဇရပ္၊ တန္ေဆာင္း၊ ဂူေက်ာင္း၊ မ႑ပ္အလွဴ။
၃။ သူနာတို႔အား ေဆးအလွဴ။
၄။ ပ်က္စီးယိုယြင္းေနေသာ ေစတီတန္ေဆာင္း၊ ေက်ာင္းဇရပ္၊
တံတား တို႔ကို ျပင္ဆင္ေဆာက္လုပ္ေသာ အလွဴ။
၅။ သတၱဝါတို႔အား ေဘးမဲ့ေပးလႊတ္ျခင္း အလွဴ။
၆။ ငါးပါးသီလကို ခါးဝတ္ပုဆိုး၊ ထဘီကဲ့သို႔ ျမဲျမံစြာေစာင့္ထိန္းမႈ။။။

  အျခားသိသင့္သိမွတ္ဖြယ္ရာမ်ား

ေစတနာ (၃)မ်ိဳး
----------------
၁။ ပုဗၺ
- မလွဴခင္ ၾကည္ႏူးေက်နပ္ ဝမ္းေျမာက္တတ္သည့္သေဘာ။
၂။ မုဥၥ
- လွဴဆဲအခိုက္ ၾကည္ႏူးေက်နပ္ ဝမ္းေျမာက္တတ္သည့္သေဘာ။
၃။ အပရ
- လွဴၿပီး ၾကည္ႏူးေက်နပ္ ဝမ္းေျမာက္တတ္သည့္သေဘာ။

သဒၶါ (၄)မ်ိဳး
------------
၁။ အာဂမသဒၶါ
- အေလာင္းေတာ္မ်ား ပါရမီျဖည့္က်င့္စဥ္ဘဝတစ္ေလွ်ာက္၌ အရင္းခံပါလာေသာသဒၶါ။
၂။ အဓိဂမသဒၶါ
- မဂ္ႏွင့္တကြပါလာေသာ သဒၶါတရား။
၃။ ပသာဒသဒၶါ
- ဥာဏ္မပါေသာသဒၶါ။
၄။ ဩကပၸနသဒၶါ
- ဥာဏ္ပါေသာသဒၶါ။။

အပါယ္မလား (၇)ပါး
--------------------
၁။ သရဏဂံု ခိုင္ျမဲစြာ တည္သူ။
၂။ ငါးပါးသီလကို ခိုင္ျမဲစြာ ေစာင့္ထိန္းသူ။
၃။ စာေရးတံဆြမ္းလွဴဒါန္းသူ။
၄။ ရက္ပတ္၊ လပတ္ ဆြမ္းအျမဲခ်က္သူ။ (ဆြမ္းခ်ိဳင့္လွည့္သူ)
၅။ ဝါဆိုသကၤန္း ဆပ္ကပ္သူ။
၆။ ေရတြင္း၊ ေရကန္၊ ေရစက္ စသည္တို႔ကို လွဴဒါန္းသူ။
၇။ အဆာက္အအံု လွဴဒါန္းသူ။။။

သူေတာ္ေကာင္းတရား (၇)ပါး
------------------------------
၁။ သဒၶါ - ယံုၾကည္ျခင္း။
၂။ သီလ - ကိုယ္က်င့္တရား။
၃။ သုတ - အၾကားအျမင္။
၄။ စာဂ - စြန္႔ၾကဲေပးကမ္းျခင္း။
၅။ ပညာ - ဆင္ျခင္ဥာဏ္။
၆။ ဟီရိ - ရွက္ျခင္း။ (မေကာင္းမႈျပဳရန္)
၇။ ဩတၱပၸ - ေၾကာက္ျခင္း။ (မေကာင္းမႈျပဳရန္)

စြန္႔ျခင္းႀကီး (၅)ပါး
-------------------
၁။ ဓနပရိစၥာဂ - ပေဒသရာဇ္၊ ဧကရာဇ္၊ စၾကာမင္းတို႔၏ စည္းစိမ္ဥစၥာကိုစြန္႔ျခင္း။
၂။ ပုတၱပရိစၥာဂ - သား၊ သမီးတို႔ကို စြန္႔ျခင္း။
၃။ ဘရိယပရိစၥာဂ - မယားကို စြန္႔ျခင္း။
၄။ အဂၤပရိစၥာဂ - ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို စြန္႔လွဴျခင္း။
၅။ ဇီဝိတပရိစၥာဂ - ကိုယ့္အသက္ကိုယ္ စြန္႔လွဴျခင္း။။။

မလွဴအပ္ေသာအရာ (၅)မ်ိဳး
----------------------------
၁။ မဇၨဒါန - မူးယစ္ေစတတ္ေသာအလွဴ။
၂။ သမဇၨဒါန - ဇာတ္၊ ရုပ္ေသး၊ အၿငိမ့္အလွဴ။
၃။ ဣတၳိဒါန - မိန္းမအလွဴ။
၄။ ဥႆဒါန - ႏြားမမ်ားအလယ္၌ ႏြားထီးမ်ား လႊတ္ျခင္းအလွဴ။
၅။ စိတၱကမၼဒါန - စိတ္တက္ၾကြေစတတ္ေသာ စာႏွင့္ဓါတ္ပံုကားခ်ပ္အလွဴ။။
မေရာင္းဝယ္အပ္ေသာအရာ (၅)မ်ိဳး
-----------------------------------
၁။ ဝိသဝဏိဇၨာ - အဆိပ္ေရာင္းဝယ္ျခင္း။
၂။ မဇၨဝဏိဇၨာ - ေသရည္ေသရက္ ေရာင္းဝယ္ျခင္း။
၃။ သတၱဝဏိဇၨာ - သတၱဝါတို႔ကို သတ္ျဖတ္ေသာ လက္နက္ေရာင္းဝယ္ျခင္း။
၄။ မံသဝဏိဇၨာ - အသားငါးေရာင္းဝယ္ျခင္း။
၅။ သတၱဝဏိဇၨာ - လူသတၱဝါတို႔ကို ေရာင္းဝယ္ျခင္း။
မေကာင္းေသာအတတ္ (၄)မ်ိဳး
-------------------------------
၁။ ေသရည္အရက္ေရာင္းစားတတ္ေသာအတတ္။
၂။ ဓါး၊ လက္နက္စသည္တို႔ကို ျပဳလုပ္တတ္ေသာအတတ္။
၃။ ဝက္ကိုသတ္၍ ေရာင္းစားတတ္ေသာအတတ္။
၄။ သားမ်ိဳးစံုကို ေရာင္းစားတတ္ေသာအတတ္။။

မ်က္ေမွာက္ခ်မ္းသာရျခင္းအေၾကာင္း (၄)မ်ိဳး
---------------------------------------------
၁။ ဥ႒ာနသမၸဒါ - ထၾကြ လံုလ ဝီရီယႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။
၂။ အာရကၡသမၸဒါ - ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ျခင္းႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။
၃။ ကလ်ာဏမိတၱတာ - မိတ္ေဆြေကာင္းရွိျခင္း။
၄။ သမဇီဝိတာ - မွ်တစြာ အသက္ေမြးျခင္း။။
တမလြန္ခ်မ္းသာရျခင္းအေၾကာင္း (၄)မ်ိဳး
------------------------------------------
၁။ သဒၶါသမၸဒါ - ယံုၾကည္ျခင္း သဒၶါတရားႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။
၂။ သီလသမၸဒါ - ေစာင့္ထိန္းျခင္း သီလႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။
၃။ စာဂသမၸဒါ - စြန္႔ၾကဲေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္း စာဂႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။
၄။ ပညာသမၸဒါ - ျမတ္ေသာဥာဏ္ ပညာႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။။
လူတို႔ႀကီးပြားေၾကာင္း (၄)ပါး
-----------------------------
၁။ မိဘတို႔ကို လုပ္ေကၽြးျခင္း။
၂။ သားမယား၊ ေက်းကၽြန္၊ အေျခြအရံတို႔အား ေပးကမ္းျခင္း။
၃။ အိမ္နီးနားခ်င္းတို႔ကို ေထာက္ပံ့ျခင္း။
၄။ သာမေဏ၊ ရဟန္းတို႔အား လွဴဒါန္းျခင္း၊ အရိုအေသျပဳျခင္း။။။

အေၾကြးမထားသင့္တဲ့အရာ (၆)မ်ိဳး [စာဏက်နီတိ]
----------------------------------
၁။ အတတ္ပညာ
၂။ အလုပ္
၃။ ဝီရိယ
၄။ သတိ
၅။ အခ်စ္
၆။ ရန္
စြန္႔ခြာသင့္တဲ့ေနရာ (၄)မ်ိဳး
---------------------------
၁။ ကိုယ့္ကိုအေရးလုပ္မယ့္လူ မရွိေသာေနရာ။
၂။ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္လည္း မေပ်ာ္ပိုက္ေနရာ။
၃။ မိတ္ေဆြေကာင္း မရွိေသာေနရာ
၄။ အတတ္ပညာ တိုးတက္ဖို႔လည္း မရွိေသာေနရာ။။


စသည္တုိ႔ကား ျမတ္ဗုဒၶ၏ အဆုံးမပင္ ျဖစ္သည္

ဓမၼအလင္း

Comments